Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu, phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà không có chủ nghĩa cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam”;“Không hiểu lý luận thì như người mù đi đêm”. [1]Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm đến công tác giáo dục lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên. Chính vì vậy, ngay sau khi tìm thấy con đường cứu nước cho dân tộc một trong những việc Người quan tâm đó là mở lớp huấn luyện chính trị cho người cán bộ cách mạng. Bởi theo học tập là cách tốt nhất để nâng cao trình độ nhận thức của cán bộ, đảng viên và cũng là nâng cao trình độ, trí tuệ cho toàn Đảng.

Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng (tháng 6 - 1991) đã thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội trong đó đã khẳng định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động” và đến Đại hội XI (1-2011) tiếp tục khẳng định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”. Thế nhưng các thế lực thù địch luôn âm mưu và dùng nhiều thủ đoạn để phủ nhận nền tảng tư tưởng, lý luận của Đảng. Điều đáng tiếc là có không ít người, trong đó có cả một số cán bộ, đảng viên đã ngộ nhận, tin vào sự xuyên tạc của các thế lực thù địch mà dao động về tư tưởng, dẫn đến nói và làm theo những luận điệu sai trái ấy. Chính vì vậy, việc học tập lý luận chính trị có vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị, giúp mỗi người cán bộ, đảng viên tỉnh táo, đấu tranh chống lại những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, chống lại những thói hư tật xấu, khắc phục chủ nghĩa cá nhân, nâng cao trình độ lý luận,trau dồi thêm hệ thống tri thức, lý luận khoa học và quan điểm, chủ trương, đường lối cách mạng của Đảng góp phần xây dựng niềm tin, lý tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng. Trong bối cảnh hiện nay, trước những yêu cầu nhiệm vụ của cách mạng, hơn bao giờ hết việc học tập lý luận chính trị càng trở nên cấp bách đối với mỗi cán bộ, đảng viên. Đó là nghĩa vụ, là trách nhiệm, đồng thời là quyền lợi của mỗi người cán bộ, đảng viên.

Bước vào thời kỳ đổi mới, Đảng ta luôn quan tâm đến công tác giáo dục, học tập lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên. Thông qua các kỳ Đại hội từ Đại hội VI năm 1986 cho đến nay và một số Hội nghị Trung ương Đảng đã đề ra những nhiệm vụ phải cải cách, đổi mới căn bản công tác giáo dục lý luận chính trị, nhằm tạo một bước chuyển mới trong việc học tập lý luận của cán bộ, đảng viên nhằm góp phần bồi dưỡng cho cán bộ, đảng viên về những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng nêu rõ: “Công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị được đổi mới cả về nội dung và phương pháp; tăng cường quản lý, kỷ luật trong giảng dạy, học tập; chất lượng đào tạo, bồi dưỡng được nâng lên; từng bước khắc phục tình trạng lười học, ngại học lý luận chính trị, dạy và học hình thức.[2]

Sau hơn 35 năm đất nước ta bước vào công cuộc đổi mới, chúng ta đã được những thành tựu to lớn trong công cuộc xây dựng đất nước, đường lối, quan điểm của Đảng đã được thực tiễn chứng minh là sự lựa chọn đúng đắn, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng. Nhưng bên cạnh đó đất nước ta cũng phải đương đầu với rất nhiều khó khăn, thử thách. Đó là sự bất ổn về tình hình thế giới và khu vực, cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0 đang phát triển như vũ bão tác động đến mọi mặt của đời sống xã hội. Cùng với đó là các thế lực thù địch đang tìm mọi cách tấn công phá hoại sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta. Chúng ra sức xuyên tạc, vu cáo Đảng ta, đánh thẳng vào hệ tư tưởng, cương lĩnh, đường lối chính trị của Đảng, hòng làm tan rã Đảng ta. Trước tình hình như vậy, thời gian qua công tác giáo dục chính trị, đặc biệt là việc học tập lý luận chính trị của cán bộ, đảng viên luôn được quan tâm và có nhiều đổi mới. Các cấp ủy và cơ quan luôn coi trọng và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho việc học tập lý luận chính trị. Nội dung, chương trình cũng có nhiều đổi mới, cập nhật nhiều vấn đề thực tiễn xã hội, bước đầu giải đáp được những vấn đề lý luận mà cán bộ, đảng viên còn băn khoăn. Tình hình đó giúp cho việc học tập lý luận chính trị có những chuyển biến tốt, mang lại những hiệu quả rõ rệt.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, thì việc học tập lý luận chính trị vẫn còn tồn tại một số hạn chế như: Nhiều cán bộ, đảng viên chưa thấy việc học lý luận chính trị là nhu cầu bức thiết xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ công tác. Một số cán bộ, đảng viên còn ngại, lười học tập, coi nhẹ việc học tập lý luận chính trị, một số người học tập chính trị là để hoàn thiện bằng cấp đạt chuẩn cho chức danh cán bộ; Chương trình giáo dục lý luận chính trị đã được cập nhật nhiều những vấn đề lý luận và thực tiễn mới, đáp ứng được nhiều đối tượng song vẫn chưa đáp ứng được đầy đủ với từng đối tượng cụ thể, nhiều tài liệu nặng về lý thuyết, chưa gắn với thực tiễn; Việc mở lớp bồi dưỡng cán bộ, đảng viên ở cơ sở thường quá đông, không mang lại hiệu quả; Đội ngũ giảng viên có trình độ chuyên môn về lý luận chính trị vẫn còn thiếu đặc biệt là ở các trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện. Mới đây, trong Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII cũng chỉ ra một số hạn chế trong công tác giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên là “việc giáo dục tư tưởng, chính trị cho cán bộ, đảng viên chưa thường xuyên, một bộ phận đảng viên chưa nắm được chủ trương, đường lối của Đảng. Việc học tập lý luận chính trị tuy có nhiều cố gắng, nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu”. Những hạn chế, tồn tại trong công tác giáo dục lý luận chính trị, là một trong những nguyên nhân làm cho “một bộ phận cán bộ, đảng viên bản lĩnh chính trị không vững vàng, suy thoái về tư tưởng chính trị, còn hoài nghi, mơ hồ về mục tiêu, lý tưởng của Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta; một số ít hoang mang, dao động, mất lòng tin; cá biệt còn phủ nhận chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối đổi mới của Đảng”.

Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ tỉnh Lạng Sơn là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Tỉnh ủy Lạng Sơn, thực hiện nhiệm vụ là đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý của Đảng, Chính quyền, Đoàn thể nhân dân cấp cơ sở về lý luận chính trị, hành chính nhà nước và một số lĩnh vực khác. Tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể và các địa phương mở các lớp đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với từng đối tượng học viên của tỉnh. Trong những năm qua Trường đóng góp to lớn trong công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức. Năm 2021, Trường đã thực hiện kế hoạch giảng dạy và phối hợp thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng được 80 lớp, với 6.357 học viên. Trong đó các lớp đào tạo có 38 lớp với 2.434 học viên; Các lớp bồi dưỡng là 42 lớp với 3.923 học viên.Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Trường đã và đang góp phần quan trọng tạo sự chuyển biến về chất lượng, hiệu quả làm việc của đội ngũ cán bộ công chức, viên chức trong tỉnh, góp phần vào xây dựng quê hương Lạng Sơn ngày càng giàu đẹp. Bên cạnh đó, chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cũng còn những hạn chế nhất định như nội dung, chương trình còn nặng tính lý luận, sự liên hệ kiến thức thực tiễn ít, vẫn còn có những học viên lười học tập lý luận chính trị, học hình thức, cán bộ, đảng viên vẫn còn xem nhẹ việc học tập, lý luận chính trị.

Đứng trước những yêu cầu và nhiệm vụ mới của công cuộc đổi mới, trên con đường đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội trong giai đoạn hiện này, việc đẩy mạnh nâng cao hiệu quả, chất lượng của công tác giác dục lý luận chính trị là nhiệm vụ bức thiết. Trong thực tiễn hiện nay, để nâng cao chất lượng học tập lý luận chính trị tại trường Chính trị Hoàng Văn Thụ Lạng Sơn cần có những giải pháp toàn diện, đồng bộ cụ thể như sau:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng ủy Trường, trong đó nhấn mạnh công tác lãnh đạo, chỉ đạo cần bao quát các mặt hoạt động của công tác giáo dục lý luận chính trị. Coi đây là một nội dung quan trọng, là tiêu chuẩn để đánh giá chất lượng của đảng viên. Tiếp tục tuyên truyền, quán triệt các chủ trương, nghị quyết của Trung ương về vai trò, vị trí, chức năng, nhiệm vụ trong việc tổ chức đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cơ sở trước yêu cầu mới. Xây dựng chủ trương, kế hoạch đầu tư cơ sở vật chất phục vụ nhiệm vụ học tập. Phân công, phối hợp giữa các cơ quan liên quan đến việc giảng dạy, kiểm tra, đánh giá chất lượng học tập, chủ động tháo gỡ những khó khăn trong quá trình học tập, khuyến khích, giúp đỡ cán bộ, đảng viên thực hiện kế hoạch học tập của mình. Chú trọng tổng kết thực tiễn công tác học tập lý luận chính trị của đơn vị, địa phương mình, phát huy những điển hình tốt, uốn nắn kịp thời những lệch lạc của cán bộ, đảng viên, thông qua đó nâng cao chất lượng của việc học tập lý luận chính trị.

Hai là, nâng cao chất lượng của đội ngũ giảng viên giảng dạy lý luận chính trị của Trường. Tạo mọi điều kiện để đội ngũ giảng viên thường xuyên được học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, trình độ lý luận chính trị, phương pháp sư phạm. Cung cấp thông tin, tài liệu, cơ sở vật chất, phương tiện phục vụ quá trình nghiên cứu và giảng dạy. Có kế hoạch đào tạo, bổ sung đội ngũ giảng viên giảng dạy lý luận chính trị trong các trường chính trị tỉnh và trung tâm bồi dưỡng chính trị các huyện. Mỗi giảng viên cũng chủ động nghiên cứu, học tập nâng cao trình độ chuyên môn, kĩ năng giảng dạy. Bổ sung, cập nhật kiến thức thực tiễn mới vào trong bài giảng, tích cực nghiên cứu khoa học, nghiên cứu thực tiễn.

Ba là, gắn lý luận với thực tiễn trên cơ sở nắm vững nội dung lý luận, giảng viên cần lựa chọn phần nội dung của mỗi bài để gắn với thực tiễn, đồng thời cần lựa chọn loại kiến thức thực tiễn nào, ở mức độ nào cho phù hợp. Hiện nay, đối với chương trình đào tạo giáo dục lý luận chính trị đã có những đổi mới, bổ sung. Tuy nhiên, để phù hợp với bối cảnh thực tiễn và yêu cầu của mỗi cấp đào tạo thì cần phải lựa chọn những vấn đề lý luận gắn với thực tiễn, tránh lặp lại nội dung ở các cấp đào. Kịp thời bổ sung những điểm mới của các Hội nghị trung ương, Nghị quyết của Đảng và những thành tựu của công cuộc đổi mới có tính giá trị trong việc học tập chính trị. Bên cạnh đó, việc biên soạn, viết giáo trình phục vụ quá trình học tập, nghiên cứu cũng cần được chỉ đạo chặt chẽ như việc lựa chọn vấn đề, đến việc thẩm định, xuất bản. Tổ chức biên soạn các loại giáo trình, tài liệu phục vụ cho nhiều đối tượng học khác nhau để khắc phục tình trạng nhiều lớp đào tạo không có tài liệu nghiên cứu.

Bốn là, đối với giảng viên giảng dạy môn học lý luận chính trị phải thấy được đặc thù của các môn lý luận chính trị Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh để qua đó nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên trong học tập chính trị. Theo đó, sẽ kết hợp nhiều hình thức học tập như ở trường, trong thực tiễn công tác tại cơ quan đơn vị và đặc biệt là sự tự học của mỗi cá nhân. Bên cạnh đó, lãnh đạo mỗi cơ quan, đơn vị cần có những kế hoạch hướng dẫn, chính sách khuyến khích, đôn đốc, kiểm tra việc tự học của đảng viên. Kịp thời tuyên dương, khen thưởng đối với những tấm gương có thành tích trong học tập, có hình thức phê bình đối với những cá nhân lười học, ngại học, học đối phó. Mỗi cá nhân cán bộ, đảng viên phải luôn nêu cao tinh thần tự học, tự rèn luyện, nghiên cứu lý luận chính trị, rèn luyện ý chí, bản lĩnh, tư tưởng chính trị vững vàng.

Đất nước ta đang bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước. Để thực hiện thắng lợi công cuộc xây dựng, phát triển đất nước trong thời gian tới, mỗi cán bộ, đảng viên cần không ngừng học tập, tu dưỡng, rèn luyện về phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc. Để việc học tập chính trị thực sự trở thành nhu cầu tự thân của mỗi cán bộ, đảng viên, là động lực quan trọng góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch vững mạnh, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng mà Đảng ta đã lựa chọn./.

CN. Lương Thị Tuyên

Khoa Lý luận cơ sở